“`html
Suriye’nin 61 Yıllık Baas Yönetiminde Kırılma: Başkent Şam’a Giriş
Suriye, 1963’te Baas Partisi’nin iktidara gelmesiyle birlikte 61 yıl boyunca bu yönetim altında kaldı. Ancak, muhalif grupların başkent Şam’a girmesiyle Baas rejiminin son dönemi başladı.
Baas Partisi ve Esad Ailesinin İktidarı
Arap Sosyalist Baas Partisi, 1963 yılında Suriye’deki siyasi gücü ele geçirerek ülkenin siyasi hayatında derin izler bıraktı. 1970 yılında Hafız Esad, partinin liderliğini üstlendi ve 1971’de Suriye’nin devlet başkanı oldu. 2000 yılında babasının vefatının ardından Beşar Esad, yönetim görevine geldi. 2011 yılından beridir Amerika destekli muhalif grupların Esad yönetimine karşı başlattığı mücadele, 13 yıl sonra başkent Şam’a girmeleriyle çarpıcı bir noktaya ulaştı.
Hafız Esad Kimdir?
Hafız Esad, 6 Ekim 1930 tarihinde Lazkiye’nin Kardaha kasabasında doğdu. 1955 yılında Humus Askeri Akademisi’nden mezun olduktan sonra Suriye Hava Kuvvetleri’nde pilot olarak görev aldı. 1971 yılında devlet başkanı olduktan sonra 2000 yılına kadar bu görevi sürdürdü.
Esad, 1963’te Baas Partisi’nin askeri kolunda önemli bir rol üstlenerek gerçekleştirilen darbede etkin oldu. 1970’te yönetimi ele geçirerek devlet başkanı seçildi ve Suriye’nin iç ve dış politikalarında önemli değişimlere imza attı. Özellikle İsrail karşıtı politikalarıyla dikkat çekti.
Hafız Esad döneminde, muhalif gruplara karşı sert önlemler alındı, özellikle 1982’de Hama’da Müslüman Kardeşler’e karşı düzenlenen operasyonlar öne çıktı. 10 Haziran 2000’de hayatını kaybetti ve yerine oğlu Beşar Esad geçti.
Orta Doğu’nun Etkili Lideri
1991 Körfez Savaşı sırasında Irak’a karşı uluslararası oluşuma destek vererek Orta Doğu’da en güçlü Arap lideri konumuna yükseldi. Özellikle Türkiye’yle su sorunu ve PKK’ya desteği dolayısıyla 1990’ların sonlarında ilişkileri gerildi.
Hafız Esad, 29 yıl boyunca iktidarda kalarak, ülkenin ekonomik açılımını sağlayan adımlar attı. 1978, 1985, 1991 ve 1999’da yeniden seçilen Esad, 2000’de geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etti.
Beşar Esad Dönemi
Beşar Esad, 2000 yılında babasının vefatının ardından devlet başkanlığına getirildi. 11 Eylül 1965’te Şam’da doğan Esad, eğitimini Arap Fransız okulunda tamamladıktan sonra tıp okudu. Göz doktoru olarak çalıştıktan sonra 1992’de Londra’ya giderek eğitimine devam etti.
Yükselişi ve Reform Sözü
Beşar, ağabeyi Basil’in vefatının ardından liderlik için eğitilirken, 2000’de babasının ölümü üzerine Baas Partisi’nin genel sekreteri oldu ve ardından kısa süre içinde devlet başkanlığına aday gösterildi. 10 Temmuz 2000’de başkan seçilmesinin ardından liberal ekonomi ve siyasi reformlar sözü verdi.
ABD İşgaline Karşı Durdu
2003’te ABD’nin Irak’ı işgal etmesine karşı çıkarken, 2005’te kabinesinde köklü değişiklikler yaparak genç isimlerle hükümeti yeniledi. Mart 2011’de Arap baharının etkileri Suriye’ye sıçrayınca iç karışıklıklar başladı.
2012 yılında ülke genelinde patlak veren iç savaş sırasında Beşar Esad, kamuoyunun önünde pek fazla görünmemeye başladı. O süreçte Esad’a olan destek, İran ve Hizbullah tarafından sağlanıyordu.
2013’te kimyasal silah iddiaları gündemi meşgul etti. Savaş sürerken, 2014 seçimlerinde Esad yeniden başkan olarak seçildi; bu süreçte Rusya’nın askeri müdahaleleriyle Suriye’deki kontrolü büyük oranda yeniden sağladı.
Beşar Esad’ın Son Durumu
2022’de Birleşik Arap Emirlikleri’ni ziyaret ederek iç savaş boyunca bir Arap ülkesine yaptığı ilk ziyareti gerçekleştirdi. 19 Mayıs 2023’te ise Arap Birliği zirvesine katılarak siyasi arenada yeniden aktif rol oynamaya başladı.
31 Kasım’da muhaliflerin liderliğindeki saldırılar sonucunda Suriye’den kaçan Beşar Esad’a başına ödül konuldu. 10 milyon dolarlık ödül, muhalif gruplar tarafından belirlenirken, Özgür Suriye Ordusu da Esad’ın bulunması için 25 milyon dolarlık bir ödül koydu.
Beşar Esad, 2000 yılında Esma Esad ile evlendi ve üç çocuk sahibi oldu.
Kaynak: Odatv.com
“`
